Ռոուզ Լամբերթ

Նա ամերիկյան միսիոներուհի է,հայկական որբանոցի նվիրյալ  աշխատակից։Դարձել է 1909թ․Կիլիկիայում հայկական կոտորածների ականատեսը և մեծ աշխատանք կատարել կիլիկեհայությանն աջակցելու գործում։ Գրել է<Հաճընը և հայերի կոտորածները> գիրքը /1911թ/։Այդ գիրքը ունի չափազանց մեծ նշանակություն։Գիրքը բաղկացած է 7 գլխից։Գիրքն  անգլերեն լեզվով է։Այն մեր թանգարանային հավաքածուի եզակի  նմուշներից է։

1909թ․ Ադանայի կոտորածների ժամանակ Հաճընը զբաղեցում էր բարձրադիր դիրք և ուներ 30․000 զուտ հայկական բնակչություն։Ապրիլի 4-15 –ը Ներսես վարդապետ Դանիելյանի գլխավորությամբ հաճընցիները ետ մղեցին թուրքական մեծաթիվ ուժերի հարձակումները։10-օրյա ինքնապաշտպանության ընթացքում Հաճընում ոտքի էր ելել և զենք վերցրել փոքրից մինչև ծերունի։Անգլիական հյուպատոսարանի միջնորդությամբ հնարավոր եղավ վերացնել քաղաքի պաշարումը, որով ձախողվեց քաղաքի բնակչության բնաջնջումը, ինչպես, ցավոք , դա եղավ Ադանայում։

․․․Անապատ դարձավ շքեղ Ադանան

Մոխիր է դարձել չքնաղԿիլիկիան,

Կանգուն է միայն Հաճընը սիրուն,

Ինչու չի շարժի ապառաժ Զեյթուն․․․

Պաշարման ողջ ընթացքում Ռոուզ Լամբերթը գտնվել է Հաճընում և կապ պահպանել աշխարհի հետ ՝ամերիկյան հյուպատոսարանի միջոցով։

Ռոուզ Լամբերթ

«…Այրիները և որբերը հարյուրներով գալիս էին Հաճըն և շրջակա գյուղեր՝ զրկված հարազատներից, նրանցից շատերին գազանաբար սպանել էին իրենց աչքի առաջ։ Նրանք չքավոր էին, թալանված, հիվանդ ու անճանաչելիության աստիճանի գունատ։Այդ նրանք էին՝ մայրերը, կանայք, քույրերը և դուստրերը այն երեք  հարյուր հազար ...
link icon