Եղիա Ճերեճյան

ԵՂԻԱ ՃԵՐԵՃՅԱՆ

Պատմաբան, հասարական-քաղաքական գործիչ Եղիա Կարապետի Ճերեճյանը ծնվել է 1957թ. Բեյրութում (Լիբանան)՝ հայրենասեր և ավանդապաշտ հաճընցիների ընտանիքում: Հաճախել է ՀԲԸՄ Լևոն Կ. Նազարյան վարժարանի նախակրթարանը, երկրորդական ուսումը ստացել է ՀԲԸՄ Հովակիմյան-Մանուկյան դպրոցում: Բարձրագույն կրթությունը ստացել է Հայաստանում՝ 1984թ. ավարտելով Երևանի պետական բժշկական համալսարանի ատամնաբուժության ֆակուլտետը: 1975թ. Լիբանանում բռնկված քաղաքացիական պատերազմի շրջանում Եղիան մասնակցել է հայկական թաղամասերի պաշտպանության կազմակերպական աշխատանքներին: Պատանի տարիքից հասարակական գործունեություն է ծավալել: Երևանում և Բեյրութում ուսանողական շարժումների եռանդուն կազմակերպիչներից է, առավելապես Հնչակյան կուսակցության շրջանակներում: Երևանից Բեյրութ վերադառնալով՝ աշխատում է սեփական ատամնաբուժական կլինիկայում: Շարունակելով հասարակական գործունեությունը՝ նշանակվում է «Արարատ» օրաթերթի խմբագրական մարմնի անդամ՝ միաժամանակ խմբագրելով «Արարատ» երիտասարդական պարբերաթերթը: 1988թ. աղետալի երկրաշարժից հետո լիբանանահայության կողմից նշանակվում է «Հայաստանի աղետյալների Լիբանանահայ մարմնի» անդամ, որի առաքելությունն էր լիբանանահայ համայնքի օժանդակությունների կազմակերպումը և Հայաստան հասցնելը: Այս ընթացքում Եղիան համագործակցում է Արցախյան ազատագրական շարժման մասնակիցների հետ: 1991թ. ընտրվում է Սոցիալ-դեմոկրատ հնչակյան կուսակցության Լիբանանի շրջանի վարիչ մարմնի ատենապետ: 1992-2009թթ. հաջորդաբար չորս անգամ ընտրվում է Լիբանանի խորհրդարանի անդամ՝ մայրաքաղաք Բեյրութի ընտրատարածքից: Խորհրդարանական պատվիրակությունների կազմում մասնակցել է բազմաթիվ վեհաժողովների և բանակցությունների՝ Դամասկոսում, Փարիզում, Դոհայում (Քաթար), Երևանում և Մոնրոյում: 2001-2002թթ. եղել է Հայաստանի Ազգային ժողովի նախաձեռնությամբ գործող Պատգամավորական բարեկամության հայկական վեհաժողովի գործադիր մարմնի անդամ: 1995-2017թթ. եղել է ՍԴՀԿ Կեդրոնական վարչության անդամ: Հրապարակել է հոդվածներ՝ հատկապես պատմական բովանդակությամբ, հեղինակ է հայերեն և օտարալեզու պատմական աշխատություններին նվիրված ավելի քան 100 գրախոսականի: Պարբերաբար մասնակցում է հայոց պատմության նորագույն հարցերի շուրջ գիտաժողովների: Դասախոսություններ է կարդացել Դամասկոսում, Հալեպում, Ամմանում, Նիկոսիայում, Կահիրեում, Լոնդոնում, Փարիզում, Նիսում, Լիսաբոնում, Լոս Անջելեսում: Հեղինակ է շուրջ 20 գիտական ուսումնասիրությունների: 2019թ. ՀՀ ԳԱ ակադեմիայի կողմից հայագիտութեան, մասնավորապես հայ ազգային-ազատագրական պայքարի պատմության ուսումնասիրության բնագավառում ձեռք բերած ակնառու հաջողությունների համար դոկտոր Եղիա Ճերեճյանին շնորհվել է ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր դոկտորի կոչում: 2015թ. Հայոց մեծ եղեռնի 100-ամյակի առթիվ Ճերեճյանի նախաձեռնած «Հրասիրտները» մատենաշարով տպագրվեցին «Մեծն Մուրատ» (2016թ., Երևան), «Ս. Վահագն» (2017թ., Բեյրութ), «Պանդուխտ» (2018թ., Բեյրութ), «Ժիրայր» ( 2019թ., Բեյրութ) գրքերը:

Հրատարակություններ

1. «Արիւնոտ գոյերթի վկաներ», 1989, Բեյրութ
2. «Հայկական ջարդերը ճիչ է՝ ուղղուած մարդկութեան խղճին», 1985, Բեյրութ (արաբերեն)
3. «Փանթուրանիզմը», 1998, Բեյրութ 
4. «1912 թուի Օսմանեան երեսփոխանական ընտրութիւնները եւ արեւմտահայութիւնը», 2007, Բեյրութ 
5. «Յաւերժի ճամբու կերտիչներէն», 2014, Բեյրութ: 

Ամուսնացած է ճարտարապետ Հուրի Փաթափությանի հետ: 2011 թվականից ի վեր Եղիա Ճերեճյանը ընտանիքով մշտական բնակություն է հաստատել Երևանում (Հայաստան):